Człowiek, który ukradł sam siebie

Islandzki rząd zatwierdził budżet w wysokości 3 milionów ISK (90 tys. PLN) na pomnik upamiętniający pierwszego czarnoskórego człowieka, który osiedlił się na Islandii.

Hans Jónatan przyszedł na świat w niewoli w 1784 roku na wyspie Saint Croix, która była wówczas kolonią duńską i częścią Duńskich Indii Zachodnich. Jego matka była czarną niewolnicą, a ojciec wolny, białym człowiekiem.

W wieku 12 lat przeniósł się do domu swojego pana w Danii. Zaciągnął się do marynarki wojennej, a następnie sam ogłosił się wolnym człowiekiem. Stał się przedmiotem jednej z najbardziej znanych spraw sądowych związanych z niewolnictwem, którą przegrał. W wieku 21 lat uciekł do Islandii, gdzie do końca życia mieszkał jako wolny człowiek. W Danii do końca XX wieku nikt nie wiedział, dokąd zbiegł Hans.

Prawdopodobnie Hans Jónatan poślubił Islandkę Katrín Antoníusdóttir z gospodarstwa Háls. Była córką miejscowego urzędnika, mieli dwoje dzieci. Hans Jónatan pracował jako kierownik sklepu w Djúpivogur od 1818 do 1827 roku. Podobno był popularny i lubiany w Fiordach Wschodnich.

W 2007 roku miała miejsce premira filmu dokumentalnego „Człowiek, który ukradł samego siebie" (Maðurinn sem stal sjálfum sér) miał swoją premierę w 2017 roku. Powstał na podstawie tytułowej książki antropologa Gísli Pálssona.

Pomnik stanie w Djúpivogur na południowym wschodzie Islandii, gdzie mieszkał Hans Jónatan. Autorem pracy pod tytułem Frelsi (wolność), rzeźbiarz jest Sigurður Guðmundsson.

Michał Sikorski (6 marca 2021)